بهره گیری از قابلیت های سبز در راستای پایداری: تأثیر متقابل عملکرد محیطی و منطق سازمانی در زنجیره تأمین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران. shafiei@semnan.ac.ir

2 کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، فناوری، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان، سمنان، ایران Ebadiehsan44@gmail.com

3 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی گرایش تولید و عملیات، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان، سمنان، ایران mohaddese.kazemi@gmail.com

10.22075/mmsd.2025.38245.1008

چکیده

هدف: تحقیق حاضر برای بررسی تأثیر توانمندی‌های مدیریت زنجیره تأمین سبز بر عملکرد زنجیره تأمین پایدار با تأکید بر نقش عملکرد زیست‌محیطی و منطق سازمانی برای پایداری انجام گردیده است. قلمرو مکانی این تحقیق شرکت فرآورده‌های لبنی بل روزانه می‌باشد. ضرورت موضوع از آن جهت است که امروزه پایداری و توجه به عوامل زیست‌محیطی و سازمانی به عنوان مزیتی رقابتی در زنجیره‌های تأمین شناخته می‌شود.
روش: روش تحقیق حاضر کاربردی، از منظر زمان مقطعی و همچنین توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و مدیران واحدهای زنجیره تأمین، خرید، تولید، فروش و بازاریابی شرکت فرآورده‌های لبنی بل روزانه می‌باشد. نمونه‌گیری به‌صورت قضاوتی و هدفمند انجام گرفت و افرادی انتخاب شدند که دارای حداقل ۳ سال سابقه کاری و حداقل مدرک کارشناسی بودند. ابزار گردآوری داده‌ها مطالعات کتابخانه‌ای و پرسشنامه بود که به‌صورت آنلاین در میان نمونه آماری توزیع و گردآوری گردید. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، ابتدا مؤلفه‌ها با کمک ادبیات تحقیق شناسایی شدند. پایایی مؤلفه‌ها با استفاده از شاخص آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی شد. کفایت نمونه‌گیری با شاخص KMO تأیید گردید. برای پاسخ به سؤالات و فرضیه‌ها از تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی و تحلیل مسیر استفاده شد. همچنین روایی سازه پژوهش با بهره‌گیری از شاخص‌های AVE، جدول همبستگی فورنل و لارکر، R2، Q2، GOF و VAF ارزیابی شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد به‌جز روایی واگرا (جدول همبستگی فورنل–لارکر)، سایر شاخص‌های مدل تأیید شدند. همچنین وجود رابطه مستقیم و معنادار بین متغیرها تأیید گردید. بر این اساس، توانمندی‌های مدیریت زنجیره تأمین سبز، منطق سازمانی برای پایداری و عملکرد زیست‌محیطی بیشترین تأثیر را بر عملکرد زنجیره تأمین پایدار دارند.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که توانمندی‌های مدیریت زنجیره تأمین سبز به‌طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق منطق سازمانی و عملکرد زیست‌محیطی) موجب ارتقای عملکرد پایدار در زنجیره تأمین می‌شوند. بنابراین، توجه مدیران سازمان‌ها به ایجاد و تقویت قابلیت‌های سبز در فرآیندهای تأمین، همراه با درک منطق سازمانی برای پایداری، می‌تواند نقش کلیدی در موفقیت بلندمدت و ارتقای رقابت‌پذیری سازمان‌ها ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات